Als een Speer

Komende week is het WK wielrennen in Australië. Na alle voorjaarsklassiekers, grote rondes en gravel races is dit Wereldkampioenschap een klein beetje de melk van de slagroom die nog op de kers van de taart moet. Zoals ieder jaar staat het wielernieuws bol als een te hard opgepompte band van renners die niet geselecteerd zijn maar wel naar het kampioenschap willen, maar er is meer. Door een oververhitte promotie – degradatiestrijd in de UCI World Tour ranking zijn er ook renners die niet willen of mogen. En dat vraagt om een andere houding… lees verder!

Met een andere houding bedoel ik uiteraard geen houding op de fiets. Al is het leuk om te melden dat voor het eerst in de historie van het kampioenschap de mannen en vrouwen eenzelfde parcours en afstand rijden op de tijdrit. Welgeteld 34,2 kilometer opgevouwen over je stuur hangen om als een Remco Evenepoel door de wind heen te snijden. Waar ik wel op doel is bijvoorbeeld Alejandro Valverde. Alejandro, van wie zijn voorletter a dezelfde a is als uit Barolo en hij daarom ieder jaar beter wordt, mag niet afreizen van zijn ploeg Movistar. De Spaanse ploeg is in een felle degradatiestrijd verwikkeld met EF – Education en Lotto-Soudal, waar ze nog harder om punten vechten dan Sparta en PEC Zwolle, en zodoende mag Alejandro in zijn afscheidsjaar niet meedoen. Met zijn rijpheid van dik 40 levensjaren en een aangekondigd afscheid lijkt dit zijn laatste kans op nog een mondiaal succes en Alejandro lijkt dan ook not amused. Al is het bij bevlogen temperamentvolle Spanjaarden altijd lastig inschatten wanneer ze boos of blij zijn. Moet hij nu demonstratief zijn eigen banden lek prikken? Net als Anthony weigeren te trainen om iets af te dwingen? Of kan hij onder een neutrale Bart Veldkamp achtige vlag misschien last minute op een andere manier deelname afdwingen voordat zijn wielertijd erop zit?

Maar hoe werkt die wielertijd? Ook al ligt de geboortegrond van Alejandro in het zuidoosten van Spanje, hanteert het peloton een vrij Westerse opvatting van tijd. Tijd werkt hierin als een pijl, of speer. Iets dat voortspoedt richting een doel, zonder een weg terug. Het gaat zo efficiënt mogelijk van start naar finish in staat van dienst van dat doel. De snelheid en doelgerichtheid waarmee we dat doen vervaagt het heden en is ondergeschikt aan het eventuele doel in de toekomst. Bij Alejandro in veel gevallen in de vorm van winst. Erg knap natuurlijk, maar ik heb minstens zoveel bewondering voor mannen als Oliver Zaugg. De voormalig schoorsteenveger uit het Duitssprekende deel van Zwitserland wist op 15 oktober 2011 winnend over de streep te komen in de Ronde van Lombardije en kon daarmee direct zijn eerste en laatste zege als prof noteren. Een zege waar hij maar liefst 2.844 dagen op heeft moeten wachten.

Terug naar de tijd. Naast pijlen hebben we de meer Oosterse benadering van tijd in termen van golven. Niet in termen van Covid-19 of surfen, maar tijd als cyclisch proces waarin alles gaat en weer terugkomt. En dan niet louter als een herhaling, maar als een spiraal waarin elke golf ondanks de overeenkomst toch weer net anders is. Dus ook daar zit er wel schot in, net zoals bij de speer, alleen is het minder gericht op het doel. Je weet dat dingen komen, gaan en weer terugkomen. Het is een relativerende manier van tijd, want wanneer dingen fantastisch gaan, kan je je realiseren dat dit voorbij gaat. Net als slechte en donkere dagen. En het zal ooit altijd weer terugkomen, maar wel net anders. Een beetje zoals Tom Simpson in 1965 op waanzinnige wijze Lombardije won, daarna geen deuk in een pakje boter trapte, om later dat jaar toch Wereldkampioen te worden.

Deze tweede benadering heeft wat weg van een sprinter. Waar de weg een groter deel uitmaakt van de fietstijd dan het doel. Ze komen in actie op het laatste moment. Het ziet er iedere keer weer uit alsof ze niet op tijd van voren zitten en er klaar voor zijn, maar dan blijkt dat toch wel het geval. En als ze tweede of derde worden, weten ze dat ze op de goede weg zitten en het de volgende keer zomaar raak kan zijn. Hier zie je dat de tijd van voorbereiding ontzettend belangrijk is. Tijd die niet altijd even goed zichtbaar is, en daardoor verward, maar er wel degelijk toe doet en zelfs cruciaal is. Het heeft wat weg van een Chinese kaligraaf die uren aan de voorbereiding van een ontspannen lichaam en geest werkt, met aandacht de penseel en inkt prepareert, zichzelf en de omstandigheden observeert en vervolgens in een paar seconden pats-pats-pats-pats een meesterlijke kaligrafie maakt. Het resultaat, die vloeiende krachtige lijnen zouden niets zijn zonder de tijd die eraan voorafging. En daarmee heeft het wat weg van een beheersing van de situatie en de tijd.

Terug naar Alejandro Valverde, wat moet hij doen? Welke houding kan hij aannemen? Wat kan hij nog bedenken? En kan hij dan beter denken in de vorm van een speer of een golf? Een andere persoonlijke favoriet in de vorm van Cornelis Verhoeven zei ooit: “Het eigenlijke denken beweegt zich noch rechtlijnig naar een bepaald doel toe, noch heeft het concrete resultaten. Het eigenlijke denken is niet op benutbare, zelfs niet op uitspreekbare resultaten toegespitst, het kan niet gemeten worden aan de conclusies die het voortbrengt. Het is oneindig in zichzelf, zoals het geluk en de liefde’.

Misschien ligt daar wel het geheim van Alejandro. Dat in zijn liefde voor de fiets, en het geluk op de fiets, de oneindigheid ligt besloten. En dat juist dat hem geen houdbaarheidsdatum lijkt te geven. Het wel of niet naar een WK gaan, met wel of geen overwinning, of het wel of niet punten sprokkelen voor Movistar, gaat daar waarschijnlijk helemaal niets aan veranderen. Het is en blijft Alejandro en zijn fiets, en verder niets. En dan gaat hij gewoon als een speer. Of juist niet…

Geschreven door WattCycling trainer Boyd ‘El Tractor’ Welsink
Ook een onverwoestbare tractor kan wel eens sputteren

Komende week gaan we koersen! Zowel tussen de herfstbladeren in Lombardije als over Mount Keira en Mount Pleasant in Australië. Met een tijdsverschil van acht uur zal de wekker vroeg gezet moeten worden om hiervan te genieten, en gedurende de dag kan jij het bij WattCycling allemaal nog eens dunnetjes herbeleven. Dus hoe je je tijd ook indeelt, je hoeft niets te missen. Ik ben ver weg van tijd en koers Mount Kenia aan het bewandelen en de Big Migration aan het bewonderen, maar keer vol wielerverhalen over enige tijd weer terug.