Begrensde vrijheid (column)

Dat er oneindig veel parallellen tussen de wielerwereld en de rest van de wereld bestaan was al even duidelijk. Levenskoersen kunnen net zo zwaar aanvoelen als een stukje Belgisch tapijt uit Vlaanderen en zo licht als een zwevende Tesla in de buurt van Mars. Beide werelden kennen ook hun grenzen, waar we in beide werelden ook tegenaan lopen. In de grote draaiende wereld zijn dat staatsgrenzen, sociale mediagrenzen, mensenrechten, polarisatie, migranten en ga zo maar door. In de wereld die draait op twee wielen zijn de grenzen finishlijnen, tijdslimieten, de grens tussen held of gek en veiligheidsgrenzen. Een laagvliegende helikopter maakt nog geen zomer zullen we maar zeggen. Of je nu wereldkampioen bent, liefhebber, amateur of vluchter in de ontsnapping, iedere levenskoers heeft met die grenzen te maken. Hoog tijd om daar dus even bij stil te staan. Net voor-, op- of over de grens. Dat is de vraag….

Veel grenzen zijn bedacht, door mensen, zoals landsgrenzen. Toch zien we ze als vanzelfsprekende scheidslijnen die we niet of nauwelijks ter discussie stellen. Een landsgrens is vaak niet meer dan een papieren grens, een bepaalde stempel in een boekje of opeens een slecht geasfalteerd fietspad waardoor je weet dat je de Belgische grens over bent. Het definieert een verschil in (sociale) ruimte. Je zet iets op een afstand, maakt een verschil. Verschillen vinden we fijn, want die kunnen we reguleren. Zo krijgen we de illusie van grip op een vloeibare veranderlijke wereld. We nemen maatregelen die hun doel voorbij schieten, om vast te kunnen klampen aan dingen die we wel kunnen beïnvloeden.

Maar, als het ons uitkomt, zijn we ook bereid grensteugels te laten vieren. Korte fragmenten van bezigheden vormen we juist tot een geheel en noemen we carrière. En romantische liefdesgrenzen worden met een zeldzaam groot gemak aangegaan en weer beëindigd. Dus onze loyaliteit aan grenzen passen we flexibel aan, aan de strategische levenskoers die we voor ogen hebben. Grenzen zijn dus bedacht mensenwerk, waar we ook nog eens flexibel en willekeurig mee om gaan. Kunnen we dan niet beter zonder?

Zoals iedere dag weer uitwijst is de levenskoers van een onvolmaakte orde. Elke grens is een vraag die voortdurend verandert en ontwikkelt. Iedere dag is een eendagskoers, waarin het telkens weer zoeken is naar het juiste maaksel. Hierin ben je meer dan eens renner, meesterknecht, rouleur, kopman, ploegleider en soigneur in één. In het beste geval zit je vooraan in het peloton wanneer je een kasseienstrook opdraait, maar dat is geen garantie dat je niet in een valpartij terecht komt. Grenzen stellen is dus niet alleen maar een goede positie verwerven om te doen wat je wil, maar ook de onthouding van iets dat je wil vermijden.

Een grens is daarmee een afbakening, een einde. Maar ook het begin van iets nieuws. Een afsluiting is tegelijkertijd ook een contactlijn en daarmee een nieuwe opening. Hegel en Arendt waren het daar al over eens. Zet een muur in een leeg weiland en mensen zullen de neiging krijgen om op de muur te klimmen om eroverheen te kunnen kijken. Dus een grens houdt tegen, maar nodigt ook uit. Het heeft twee gezichten. De vraag is: welk gezicht laat je met je grenzen zien en waarom?

Nu zien we grenzen, en de waarde ervan, in veel gevallen helaas pas als we eroverheen gaan. Is dat erg? Of moeten we het zien als een kans om deze grenzen en voorwaardes te herdefiniëren? Ik denk vooralsnog dat laatste. Die grenzen definiëren namelijk hoe ver onze vrijheid reikt. Dan kan je van een brug rijden, over een bidon vallen, of ironisch genoeg in de hekken rijden die een parcours begrenzen, maar dat houdt je dan niet tegen. Want diezelfde grenzen zorgen ervoor dat je 82kg kan wegen en een straffe bergetappe met dik 4000 hoogtemeters kan winnen, dat je met een bevroren derailleur op de 53×14 in de vrieskou een bergetappe wint, dat je allerlaatste kan worden maar je een winnaar voelt. Ook dat zijn grenzen. Zolang de grenzen maar zo vloeibaar zijn als de mens zelf en we kritisch blijven naar de voorwaarden die we stellen voor toegang of versperring. Dan is er mogelijkheid tot een begrensde vrijheid. Voor iedereen.

Komende week staan alle WattCycling trainingen in het kader van de MaxRamp test. Een stapsgewijze test waaruit je unieke persoonlijke trainingszones gedestilleerd worden. Iedere zone kent zijn grenzen en zoals alles verandert ook dit continue. Door deze te (her)bepalen en met adequate grenzen te trainen is het mogelijk om je eigen grenzen te ontdekken, op te zoeken en te verleggen. Waardevolle lessen, in dit geval op de fiets. Dus kom trainen en fiets de vrijheid tegemoet.

Geschreven door WattCycling trainer Boyd ‘El Tractor’ Welsink
Ook een onverwoestbare tractor kan wel eens sputteren