Wie is de Koningin van de Tour?

Nog een kleine week trappelen en dan start op 26 juni de Tour de France in het plaatsje Brest. Een fascinerend lang lint aan volgauto’s met alles erop en eraan zal drie weken lang de renners achtervolgen. Van reclamekaravaan tot bezemwagens en van de auto’s en motoren van de Tourdirectie, politie, wedstrijdleiding, jury, ploegleiders, materiaalwagens, schrijvende pers en medische dienst tot aan de voiture dépannage voor de pech-onderweg. Toch mist er één auto in deze bonte colonne. Toen in 1954 de Tour voor het eerst op Nederlandse bodem startte, stond er pal voor het Olympisch Stadion namelijk nog een extra auto. Een Citroen Traction Avant om precies te zijn. Met daarin misschien wel de grootste vedette die de Tour de France ooit gekend heeft… Lees verder!

Wanneer ik aan het geluid van de Tour de France denk, denk ik aan de aanstekelijke deuntjes van Rein van den Broek die op de camping uit de wereldontvanger knallen. Een paar seconden van de Trumpet Cross zijn genoeg om hartslagzone 4 aan te tikken en de benen op scherp te krijgen. Wielerliefhebbers die nog wat eerder zijn aangehaakt zien hun wielerdromen nog altijd becommentarieerd door de stem van Theo Koomen. Om voor te sorteren op de laatste Tour de France van Michel Wuyts heb ik alvast een stapeltje melancholische blues LP’s verzameld. Maar het geluid van de Tour de France was ooit anders. Heel anders. Dankzij een kleine kittige Française op het dak van een volgauto…

Geboren in het zonnige zuiden van Frankrijk werd Yvette Horner bij geboorte ingeënt met een muzieknaald. Als elfjarige won ze een prestigieuze prijs op het pianoconcours van het Conservatorium in Toulouse. Maar, haar moeder was van mening dat er al zo veel meisjes piano speelden en ze moest overstappen naar Un piano aux bretelles, de accordeon. Want een meisje met accordeon zou heel Frankrijk veroveren. En zo geschiedde. Ze werd de eerste vrouwelijke wereldkampioen accordeon en via bars en casino’s trok ze al snel naar volle concertzalen. Uiteindelijk zou haar roem de met La Vache Qui Rit aangegeven Franse landsgrenzen ontstijgen door een icoon te worden in de Tourkaravaan.

Wie denkt aan de Tour de France, denkt al gauw aan de gele trui, of andersom. Maar elf jaar lang moest de gele trui deze vanzelfsprekende associatie delen met het geluid en gezicht Yvette. Tussen 1952 en 1963 was zij de onofficiële koningin van de Tour de France. Overal waar ze kwam en speelde stal ze alle harten. Met haar wijde speelse jurken, donkere krullen vallend over prachtige oorbellen, bijna lichtgevende blauwe ogen en lippen zo rood als kersenjam op het lekkerste croissantje wat je ooit geproefd hebt, wist ze uit te groeien tot een geliefd figuur. Niet alleen bij de fans, maar ook in het peloton.

Keizerlijke sprinters van dat moment als Andre Darrigade en Raphaël Géminiani vroegen haar te spelen wanneer ze na een etappe werden gemasseerd en Louison Bobet heeft haar een van zijn gele truien geschonken. Toen ze vernam dat Ferdi Kübler in de derde week wat laag in de moraal zat gaf ze prompt een concert op zijn kamer om hem wat op te vrolijken. En ze was tevens een graag geziene gast op het land van Monsieur Chrono Jacques Anquetil in Normandië waar zowel de muziek als wijn rijkelijk vloeiden. Waar de wielrenners de sportieve helden waren, was Yvette de muzikale vedette. En niet zomaar eentje.

Drie weken lang, 4.800km heel Frankrijk door, staand in een auto met om de schouders een knoppenkast van 15 kilo. Door al het remmen, hobbelen en racen over het parcours zat ze vol met schrammen en blauwe plekken. Ondanks de hele dag in de volle zon en stof weigerde Yvette een zonnebril te dragen, omdat de fans haar herkende aan haar ogen. Om maar niet te spreken van alle beestjes en insecten die gedurende de dag op haar zoete make-up en parfum afkwamen. En alsof deze werkdagen nog niet lang en zwaar genoeg waren fungeerde ze aan de finish nog als ronde miss en toverde ze ’s avonds om in Vedette Suze (genoemd naar een apertif van Alpengenitaan) op de Soirées du Tour, het meereizende bal in de finishplaatsen. Deze roofbouw zou vroeg of laat voor valse of nog fatalere noten gaan zorgen als dit zo veel langer door zou gaan. Haar werkdagen waren soms nog zwaarder dan die van de coureurs, maar iedereen wilde nou eenmaal een beetje Yvette meemaken. Gelukkig was er een list in de maak…

Jaren eerder, toen Yvette nog in een brasserie in Bordeaux speelde, waren het oog en oor van René Droesch op Yvet gevallen. De profvoetballer van Bordeaux ging iedere avond, soms zelfs op wedstrijddagen, naar de brasserie om Yvette te zien en horen spelen. Vanaf dat moment zou hij zich ontvouwen als de man achter de betoverende vrouw en zich bekommeren om het eten, de boodschappen, het schoonmaken en het managen van zaken zodat zij zich volledig op de muziek kon storten.

René was ook de chauffeur gedurende alle kilometers door Frankrijk en zag zijn geliefde zienderogen zwoegen om zich staande te houden. Hij snapte dat zijn lieftallige wederhelft enigszins publiek bezit was, maar die urenlange stand-up acts achter op de auto moesten toch ook anders kunnen.

Toen hij tijdens een wandeling door zijn woonplaats langs een etalage van een modewinkel liep en de paspoppen gekleed in de nieuwste mode zag wist hij het. Hij stapte naar binnen, vroeg waar hij een ‘blanco’ exemplaar kon kopen en het grote knutselwerk kon beginnen. Hij kleedde de pop als zijn vrouw en hing haar een identieke Cavagnolo accordeon om de schouders. Hier en daar nog wat finetunen, maar nog voor het startschot van de volgende Tour was een tweede Yvette daar.

Yvette zelf vond het prachtig! De Tour de France reed niet alleen maar door overbevolkte gebieden, dus op plekken waar geen mens het verschil zou merken tussen een dummy en de echte Yvette ging de paspop achterop en schalde de klanken door de ingebouwde speakers van de Citroen. Zo kon Yvette zo nu en dan even lunchen, sanitaire stop plegen of rusten… want de Tour de France win je immers in bed.

In totaal heeft ze met meer dan 250 ritwinnaars en gele truidragers de roem gedeeld op het podium, heeft ze meer dan 2000 optredens gegeven, 151 albums op haar naam en iets meer dan 30 miljoen platen verkocht. Niemand is groter dan de Tour, maar als er iemand in de buurt komt, is het koningin Yvette Horner, op haar rijdende troon met haar accordeon.

Komende week staan er drempeltrainingen op het programma bij WattCycling. Soms moet je een list bedenken om net de drempel over te kunnen of het langer vol te houden. Dit kan een extra bidonnetje zijn, even goed ademhalen of misschien wel net het juiste accordeon geluid uit de speakers. Kom trainen en zorg dat je scherp staat als de Tour begint.