Doorbijters (WattCycling column)

Wanneer je in het plaatsje Fairbanks in Alaska bent is het een kwestie van de Elliot Highway aanhouden richting het noorden. Na een kilometer of drie hangt er aan de rechterkant van de weg een slordig vastgetimmerd aluminium bordje aan een zwarte spar. Daar is het linksaf slaan en nog een klein stukje doorrijden over een stijl bevroren grindpad alvorens je aankomt op het erf. Het is een beetje een vreemde afgelegen plek voor een verzameling van misschien wel de beste, onverzettelijkste en eigenzinnigste duuratleten van deze planeet… lees verder.

Waar het wielrennen haar monumenten als Parijs – Roubaix en de Ronde van Vlaanderen heeft, ieder jaar nog een EK en WK en ook nog eens kan teren op grote Franse, Spaanse en Italiaanse rondes, is het voor andere sporten vaak pieken op één of twee momenten.

Op de fiets kan één etappe winnen genoeg zijn voor een vervulde carrière en zelfs een valpartij of eeuwig tweede worden kan je de geschiedenisboeken in rijden. Ook voor ons ambitieuze amateurs is er praktisch altijd kans op roem. Als een Strava KOM kroning te hoog gegrepen is vallen er altijd nog bekers te verdelen, en anders een topklassering op basis van gewicht of leeftijd. Als dat nog geen gewenste euforie oplevert zijn er altijd nog de klasseringen per dag. Kortom, iedereen is een winnaar. Maar levert deze ‘gezellige’ insteek wel een houding op waarin we onszelf blijven verbeteren? Hoog tijd om eens de kunst af te kijken bij andere sporten.

In de hondenslederacewereld bestaan er twee races waar het allemaal om draait. De Yukon Quest van duizend mijl en een paar weken later de Iditarod, ook wel “De Laatste Grote Wedstrijd op Aarde” genoemd, die nog net ietsje verder is. Het zijn beide bizarre races waar uitrijden zonder ziektes of verwondingen voor rijder en honden al een buitengewone prestatie is. De ijzige kou van Alaska gecombineerd met slaaptekorten staat er om bekend mensen van hun gezonde verstand te beroven in deze roekeloze onderneming. Het gebeurt ieder jaar weer dat een rijder de bevroren Beringzee wil oversteken en na een inktzwarte nacht in de felle zonsopgang kijkt en denkt dat het een goed idee is de jas en handschoenen even uit te trekken. Een handeling die bij minus 45 graden Celsius direct tot bevriezing lijdt. En wat te denken van de honden, die meer dan 10.000 calorieën per dag eten tijdens zo’n race, die moegestreden in de sneeuw gaan liggen en weigeren om ook nog maar één poot te bewegen.

Dit wetende zijn de prestaties van icoon Lance Mackey des te wonderbaarlijker. Hij wist allebei de races, een voor onmogelijk gehouden dubbel, zowel in 2007 als 2008 te winnen. Al was de weg een van de lange adem…

Op vijftienjarige leeftijd was Lance een eenmans crimineel bedrijf. Vechten, veel alcohol, nog meer vechten en zonder rijbewijs op pad met de auto om vuurwapens te scoren. Op zoek naar een beter leven voor haar zoon stuurde zijn moeder hem met zijn vader op pad, om vanuit een omgebouwde schoolbus voedsel te verkopen aan vrachtwagenchauffeurs die over de Trans-Alaska route reden. De bus zou uitgroeien tot een restaurant met benzinestation en vervolgens tot een heel dorp genaamd Coldfoot. Het aantal inwoners? Twaalf.

Waar de weg naar een beter bestaan ingezet leek, leerde Lance reparaties aan vrachtwagens te verrichten in ruil voor drugs. Een nieuwe fase gevuld met gevangenismuren, vechtpartijen, en een cocaïneverslaving diende zich aan. Tot 2 juni 1998…

Niet lang nadat hij zichzelf bijna had vermoord met een vuurwapen in een bargevecht besloot hij cold turkey af te kicken en met zijn vriendin en 2 dochters zuidwaarts te trekken. Voor een habbekrats kocht hij daar een afgelegen stuk land, waar hij van een stuk zeil en wat hout een tiny house voor zijn gezin maakte. Ingepakt in de kleren van het Leger des Heils onder de rook van het kampvuur begon Lance aan zijn nieuwe verslaving: Het fokken en opleiden van sledehonden.

Hij had geen geld om een slanke sterke Husky te kopen die zichzelf al had weten te onderscheiden in wedstrijden, dus adopteerde hij de zoon afkomstig uit een paring van twee afgedankte slederijders genaamd Zorro. Hij vulde zijn roedel aan met wat opgedoken rondzwervende straathonden en zijn eerste team onder leiding van Zorro was compleet. Blaffend en kwispelend trok Zorro de slede al op jonge leeftijd voort. En waar jonge honden nog wel eens wat gas terugnemen trok de iets te zware Zorro altijd en immer hard aan de lijn. Een “aan en blijven gaan” karakter dat Lance wel kon waarderen. Zelfs zodanig dat hij besloot zijn hele fok-strategie op Zorro en Zorro’s kinderen en kleinkinderen aan te passen.

Waar een ongetrainde Alaska – Husky al gauw vier tot vijf keer zoveel zuurstof kan opnemen als een volwassen man kunnen getrainde Husky’s een Vo2Max bereiken die acht keer hoger ligt dan die van de gemiddelde man. Net als bij mensen spreken honden de energiereserves in hun spieren aan als ze gaan trainen, krijgen een toename van stresshormonen en beschadigen hun cellen. Wij noemen dit doorgaans ‘vermoeidheid’ of ‘pijn’ en moeten afwisselend bewegen en rusten om te wennen aan de lichaamsbeweging. Deze sledehonden daarentegen, kunnen al rennend hieraan wennen. Het is een opmerkelijke biologische karaktertrek, maar deze goed getrainde honden hoeven dus niet te stoppen om te herstellen. Het ‘herstelproces’ voltrekt zich gedurende inspanning. Een fantastisch mechanisme waarop Lance zijn strategie dus aanpaste. Waar zijn concurrenten fokten op tenen met vliezen ertussen die ideaal zijn om over sneeuw te rennen, of nazaten van goede wedstrijdhonden met een juiste ochtendpolspoot, selecteerde Lance op karakter. Het karakter om te willen. Om te blijven gaan. Hij selecteerde en fokte alleen maar honden die het tot in het diepst van hun vacht leuk vonden om te trekken, om vervolgens aan de slag te gaan totdat ze erbij neer vallen. En dat laatste deden ze dus telkens net niet. Want los van de uitzonderlijke fysiologische systemen en het gedreven karakter wist Lance ze ook nog eens goed te trainen om deze kenmerken perfect tot uiting te laten komen.

In plaats van alleen maar sprinten van punt naar punt, of marathonstijl op lage snelheid langere afstanden afleggen, besloot Lance deze stijlen in trainingen zorgvuldig te combineren. Een gebalanceerd schema van rustige lange duurstukken afgewisseld met korte harde stukken, om zo een type hond te creëren dat sneller was dan de lange afstandsbeesten, en het langer kon volhouden dan de krachtige sprinthonden. Wanneer Lance zelf even pauze wilde houden stonden de honden binnen de kortste keren te blaffen of ze alsjeblieft weer mochten gaan. En zo heeft een intervallig bestaan geleid tot  intervallige trainingen, met uiteindelijk een glorieus resultaat.

Waar de mens heel kunstig een Cervelo s5 kan uitvinden of een Komoot route app kan bedenken, en 17 verschillende ingrediënten in één fietsgelletje kan proppen… heeft het fysiologisch gezien nog wat te leren van dit hondensoort uit Alaska. Voorlopig zullen wij het met een lijf en genen moeten doen die wel de juiste mate van rust nodig hebben om door te kunnen gaan, en daarom staan er komende week gebalanceerde trainingen op het programma waar sprints op verschillende cadansen worden afgewisseld met relatieve rust.

Het stukje karakter…dat moet moet je zelf meenemen. Maar laten we een voorbeeld nemen aan deze Husky’s. Blaffende honden die niet bijten, maar doorbijten.

Geschreven door WattCycling trainer Boyd ‘El Tractor’ Welsink
Ook een onverwoestbare tractor kan wel eens sputteren