Opstijgen!
Listos para despegar!? Despegar! Voor een niet Spanjaard die de taal ook verre van machtig is had ik geen idee wat me werd toegeroepen. We reden aan de voet van een klim door het prachtige Catalonië en met een temperamentvolle slissende ‘s’ kwamen deze woorden op me af. Ik keek Riqui vragend aan. Hij keek serieus, net niet boos, maar kort daarop verscheen een brede lach op zijn gezicht, wat het inschatten van de woorden alleen nog maar lastiger maakte. Qué? vroeg ik. Despegar! Riep hij nogmaals, nu met zijn handen in de beugels en sturend naar het midden van de weg… Tegenliggers? Slecht asfalt? Tijd voor een tussensprintje? Lees verder…
Wie het prachtige instagram kanaal van Howtheracewaswon uitspeelt ziet dat er in de koers zelden woorden nodig zijn om je mederijders te laten weten wat je wil. Een ferme blik, (uit)stekende elleboog of krappe bocht zegt meer dan genoeg in het heetst van de strijd. Na de race is het altijd weer spannend wie er de meeste woorden aan vuil gaat maken, de winnaar of de verliezer. Over het algemeen lijken de mensen met wie het goed gaat meer woorden in petto te hebben. Ik heb zelden zoveel contact gehad met vrienden uit Rotterdam als de laatste weken, al kunnen ze me nog altijd niet uitleggen of woorden ook daden kunnen zijn.
Taal is natuurlijk ook iets dat we, als we het eenmaal onder de knie hebben, dagelijks gebruiken zonder daar al te veel over na te denken. Tuurlijk kunnen we soms de juiste woorden ergens niet voor vinden, maar je begrijpt wat ik bedoel, toch? Er zijn fantastische boeken en geschriften te vinden over de samenhang tussen taal, het denken en de wereld. De invloeden op elkaar, en daarmee ook de vragen die boven komen drijven. Kunnen we bijvoorbeeld denken zonder taal? Is er een werkelijkheid los van de taal? Kunnen we alles zeggen wat we denken? En ga zo nog maar even door.
Het bestaan van verschillende talen en culturen zorgt in ieder geval voor wat onvertaalbare woorden. In het Zweeds bestaan bijvoorbeeld het woord mångata, wat slaat op de reflectie van de maan in het water die op een weg lijkt. Wanneer het Nederlands hier een specifiek woord voor had gehad, was het ons misschien ook wel eerder of vaker opgevallen. En wat te denken van het Finse poronkusema wat de afstand aanduidt die een rendier kan afleggen zonder plaspauze. Deze afstand (7,5km) wordt op het Finse platteland gebruikt als lengtemaat. Dus zoals wij één meter aardig kunnen inschatten, of de afstand tussen onze duim en pink gebruiken om iets op te meten, kunnen Finnen dat met een afstand van 7,5km.
En waar wij lichtblauw en donkerblauw allebei onder de noemen van blauw scharen, is dat voor Russen een fundamenteel andere kleur, net zoals rood en blauw van elkaar verschillen.
Kortom, de vebondenheid tussen het denken, de taal en het ervaren van de wereld is enorm. Ons denken kan de taal bederven, maar ook andersom. En de grenzen van onze taal bepalen in zekere mate hoe we de grenzen van onze wereld ervaren. Het schrijven van dit stukje is dan ook een belichamend proces waarin een zekere ik stapje voor stapje probeert duidelijk te maken wat ik bedoel, zonder dat ik zeker kan zijn dat we elkaar begrijpen. De helft van dit stuk behoort tot jou, de andere helft tot mij. Spannend, maar wel lekker spannend, snap je?
Inmiddels weet ik wel wat despagar betekent, namelijk opstijgen. In dit specifieke geval ging het om bijschakelen en staand op de pedalen gas geven richting de top. Tegen de tijd dat ik daar achter kwam, was ik al lang en breed gelost. Natuurkundig gezien werkt de zwaartekracht sowieso dusdanig in mijn nadeel dat de kans groter is dat ik in de bergen een zwart gat tegenkom dan dat ik als eerste op de top verschijn. Maar aangezien onze problemen in veel gevallen terug te voeren zijn op talige misverstanden heb ik het heilige geloof dat de gedachtes en zinnen in mijn hoofd een sleutel zijn in de beleving van de klimwereld om me heen.
Komende week staan alle trainingen bij WattCycling in het teken klimmen. En dan denk ik aan klimmen als een kind uit een stoel, over een hek of in een boom. Aan het klimmen van de aandelenkoers. Aan het klimmen in de pen om Riqui eens een brief schrijven. En ook het in de gordijnen klimmen, als het even zwaar wordt. Maar ook realistisch zijn, want als apen hoger willen klimmen, ziet men gauw hun blotte billen. Klimmen is ook klauteren, heisteren, bestijgen als een berggeit. Het opklimmen uit een dal, het rijzen en opgaan in dat moment. Klimmen is met inspanning naar een hogere plaats gaan…
Oh yes…ik voel hem. Doe mij maar een klim van poronkusema lengte a 8%. Ik ben klaar om op te stijgen. Despegar!
Geschreven door WattCycling trainer Boyd ‘El Tractor’ Welsink
Ook een onverwoestbare tractor kan wel eens sputteren
Komende week staan alle trainingen in het teken van klimmen op de fiets. We pakken fabelachtige bergen in Frankrijk en Spanje mee, simuleren iconische klimgevechten en kruipen in de huid van Tadej Pogaçar. Kom trainen en stijg boven jezelf uit!
