Zo ben ik nu eenmaal (niet!)
Zo ben ik nu eenmaal (niet!)
Stel je voor; Je bent na een week hard werken eindelijk aangekomen bij het weekend waar je zo naar uit hebt gekeken. Een weekend waarin je zelf eerst lekker hebt gefietst, om vervolgens neer te ploffen met het EK Allround & Sprint op de schaats, Rugby uit Nieuw-Zeeland, de eerste wedstrijd van Ajax na de winterstop en voor de zekerheid heb je ook nog een nieuw boek aangeschaft. Verder is er zelfgemaakte soep in huis, een dekentje op de bank, en is je favoriete chill broek gewassen. Alles is uitgedacht, systematisch afgetikt, keurig dichtgetimmerd en je bent klaar om ervoor te gaan zitten. En dan… knalt de stroom er plots even uit en doet je versterker het niet meer. Een versterker die als geluidsvoorziener een essentiële rol speelt in dit geheel. Weg voorbereiding. Weg plan. Wat nu? Lees verder.
De kapotte versterker negeren is in ieder geval geen optie. Eenmaal iets gezien kan je niet meer doen alsof het er niet is. Al zijn de meningen daarover helaas verdeeld… De teleurstelling in het moment is nog net te groot om de verwondering over wat er zojuist gebeurd is te laten ontspruiten. Want ook al is dit een relatief kleine tegenslag op een mensenleven, de teleurstelling is groot. Als een Thibaut Pinot met last van zijn rug kijk ik naar de buitenkant van een 57 jaar oude Pioneer en doe mijn best om de frustratie, het balen en de onmacht te beperken. Ik kan het maar slecht los laten. Dan zitten er doorgaans drie dingen op… muziek aanzetten, fietsen, of schrijven. Het eerste is dus niet mogelijk en van het tweede ben ik nog aan het herstellen. Potlood en papier it is…
‘’Het word toch niks’’ schrijf ik op, terwijl ik in mijn hoofd al een filmpje afspeel waarin mijn reparatie kunsten het malheur alleen maar groter maken. Zo’n versterker is toch net wat anders dan een band plakken of cassette vervangen. Ik maak schuin onder de tekst een tekening van een ontploffing met vuur erbij en vliegende lp’s door de lucht, wanneer ik me realiseer dat word met dt is. In plaats van herschrijven probeer ik de zin te repareren door een streepje door de stam van de d te trekken. Iets wat vroeger op de basisschool bij dictee ook werkte. Als ik niet wist of het een d of een t was gewoon een d met een streepje zetten. Dan na de les snel opzoeken wat het zou moeten zijn, en als ik bij de juf moest komen om uit te leggen wat er stond had ik het juiste antwoord paraat.
En wat bedoel ik eigenlijk met Het? Het repareren? De chill dag? Een dolend Ajax? Voor dat ik het wist was ik niet heel veel verder dan eerst, maar wel uit het ongenoegen van de situatie gestapt. Niet door er van weg te lopen, of het op te lossen, maar door het ongemak te gebruiken. Want zelden tot nooit zijn dingen zo slecht, dat je ze niet op een bepaalde manier in je voordeel kan gebruiken. Zeker wanneer dingen vaker anders dan naar verwachting lopen, omdat je nou eenmaal niet alles kunt controleren, is dat een welkome gedachte. Ook al gebruik je maar 0,001% van het ongemak, dan zorg je er al voor dat jij het stuur in handen hebt en niet andersom.
In een poging naar de meterkast te komen om de stoppen te controleren loop ik tegen het volgende ongemak aan; een berg vuile fietskleding achter de deur waardoor deze niet verder open gaat. Gebruik het ongemak, schiet weer door mijn hoofd… Ik ben nog best teleurgesteld, en wil uit frustratie met de kleding gooien. Maar al je krachten gebruiken in een woeste worp zodat een thermoshirt drie meter verderop weer op de grond fladdert geeft waarschijnlijk te weinig voldoening. Ik besluit er een komedie van te maken, omdat ik me graag zo zou voelen, en met een rol tussen de kier van de deur over de stapel kleding heen te duiken om met een redelijke afsprong in de gang overeind te komen. Zou Epke ook zo hebben geoefend? Ik weet het niet, maar ik weet wel dat ik de situatie al een stuk beter verteer dan vijf minuten daarvoor.
Het is makkelijk om te denken dat bepaalde zaken buiten onze invloedssfeer liggen – door onze genen, ons brein of onze omgeving. En hoewel we meer dan ooit denken dat we de regie over ons leven hebben en zelf de verantwoordelijkheid hebben er wat van te maken, geven we ook sneller op dan ooit. Bij een tegenslag is het al gauw de verzuchting: ‘’Zie je wel, zo ben ik nu eenmaal…’’
Volgens Roel Verheul is de mens echter een geboren aanpasser. Of het nu om sociale contacten, manieren van werken of beschadigde hersenfuncties die over worden genomen door gezonde delen van de hersenen gaat, het vermogen om te veranderen is onze grootste kracht. En dat begint bij erin geloven, want verwachtingen zijn de voorspellingen die zichzelf vervullen. Ik zou hier de kracht van het ongemak of onbehagen aan toe willen voegen.
Dus niet vluchten van de realiteit in een verbeelde toekomst. Of juist de toekomst zo somber inzien dat we het opgeven. En al helemaal niet blind vertrouwen dat technologie onze redding zal zijn en achteroverleunen. Het zit hem voornamelijk, zoals Donna Haraway ooit mooi beschreef in haar boek Staying with the Trouble, in het leren uithouden in de getroebelde werkelijkheid. Dus niet wegvluchten in een droombeeld, maar juist je blik richten op de ‘troebele’ werkelijkheid zoals die voor ons ligt. Want wie goed naar het heden kijkt, ziet naast ellende ook altijd mogelijkheden tot handelen. Soms kunnen dingen inspireren door wat ze niet zijn, niet doen, of niet brengen. En daar komt verbeelding, verwondering en verandercapaciteit weer mooi van pas. Vorming heeft geen vast programma en is onvoorspelbaarder dan de capriolen van ‘superman’ Angél lopèz, maar dat neemt niet weg dat je in het proces kunt vertrouwen en dat nastreven.
Wat heeft dat met wielrennen te maken vraagt u zich inmiddels misschien af? Nou, een heleboel.
Wanneer het leven op rustige rolletjes loopt, is ons lichaam in staat om net zoveel lactaat aan te maken als af te breken. De concentratie lactaat (1 mmol/l) blijft daardoor gelijk en onopgemerkt. Wanneer we tegen ongemakken aanlopen en meer moeten leveren om het hoofd boven water te houden veranderd deze verhouding. Geheel in de tijdsgeest willen we dan méér energie in minder tijd, waar ons anaerobe systeem voor kan zorgen, maar wel met een ‘restproduct’ tot gevolg in de vorm van melkzuur. Lang is gedacht dat melkzuur de bron van ongemak was en de hoofdreden dat je een inspanning moest staken. Inmiddels is er voldoende wetenschappelijk bewijs dat melkzuur niet de oorzaak is van het moeten staken van een inspanning, noch de oorzaak is van die gruwelijke spierpijn, noch de oorzaak is van het verzuren (verlagen van de pH) van de spieren. Vrijgekomen H+ ionen zijn waarschijnlijk wel de oorzaak van bovenstaande verschijnselen. Maar…wat is lactaat dan wel?!
Het lactaat dat gevormd wordt als bijproduct bij anaerobe intensieve inspanningen is juist een energiebuffer die aangemaakt wordt tijdens intensieve inspanningen! Als je de intensiteit terugschroeft nadat je net boven bent gekomen op een klim heeft je lichaam weer wat extra zuurstof over om aeroob energie te genereren. Het opgebouwde lactaat uit je intensieve inspanning kan dan lokaal in de spier geoxideerd worden om het om te zetten in energie (lactate shuttling). Hierbij blijft de energie van lactaat dus in de spier die zelf het lactaat heeft aangemaakt. Kortom, je bent in staat om lokaal je eigen ongemak om te zetten in een bron van vooruitgang. Zowel letterlijk als figuurlijk is even op adem komen en uit de situatie stappen genoeg wondermiddel voor een nieuwe koers.
Het gebruiken van de ongemakken lijkt daarmee zowel fysiek als mentaal een opstapje naar een mooier wielerleven te zijn. Dus wanneer je ooit (weer) in de verleiding komt om de handdoek in de ring te gooien of je te ver excuseren met een zo ben ik nu eenmaal, bedenk dan dat dat niet zo hoeft te zijn. En je eigen lichaam is daarin misschien wel het mooiste voorbeeld!
p.s. de versterker doet het weer.
Geschreven door WattCycling trainer Boyd ‘El Tractor’ Welsink
Ook een onverwoestbare tractor kan wel eens sputteren
Komende week staan alle trainingen in het teken van lactaat. Het spelen met verzuringsgrenzen is een spel wat zowel in het hart, de longen, de spieren, de benen als in het hoofd gespeeld wordt. En het is de confrontatie met de tijdelijke ongemakken die er uiteindelijk voor zorgen dat je een level omhoog gaat.
